GZmúsica espállase polo mundo. Os nosos colaboradores, coma unha gran parte da mocidade do país, teñen que saír fóra atopar as oportunidades que aquí non encontran. Non son os primeiros nin van ser os últimos, por desgraza. Un dos nosos cámaras de TV, o Adrián, anda por Madrid hai un ano e tamén un dos últimos en unirse á nosa crew, o Brais Arroutado, anda por Londres. Mais, até na cidade do Támesis, o bechiño da música segue a furar nos miolos. E como os DKTC non van moito ultimamente por Londres, o Brais decidiu achegarse até a presentación do novo disco dos Public Enemy na capital de UK. Velaquí as súas impresións.
Era domingo pola mañán e todo parecía indicar que sería un domingo normal, un paseo por Brick Lane antes de ir ao traballo, unha sidra, calquera cousa que me fixese esquecer que me pasaría a tarde facendo arroz e fregando cacharros nun sótano de Londres. “Xusto aí hai unha tenda de discos que che vai flipar, entramos?” e así foi, entramos nun deses lugares que un imaxina que deben existir nalgunha parte pero ate o momento só coñece a través do cine. Rough Trate é a miña definición de inabarcable, aínda que quixese botar unha ollada detida aos discos que alí hai sempre me acabaría perdendo, mareando, confundindo, sei que alí hai tesouros ao alcance dalgún salario inglés medio pero ata nunha cidade que se move en torno a dúas velocidades (a produción e o consumo) o verdadeiro tesouro era ter tempo para perderse entre as estanterías de discos e ter a man papel e bolígrafo para apuntar todos aqueles nomes que che suxeriran algo para que unha boa conexión a internet fixese o resto.
Non sei aínda moi ben como reparei nun enorme almanaque situado na parede cos próximos eventos da tenda, o local era tan grande que incluso posuía un pequeno escenario no fondo. Rápidamente detiven a mirada nun nome concreto, Public Enemy. Cando detiven os meus ollos xusto nese punto da enorme parede a miña mente actou de forma automática recordando dúas imaxes moi concretas. A primeira foi a de Fermín Muguruza ollándome serio dende a contraportada do Asken guda dantza, cuarto e último disco de Kortatu, con aquel parche de Public Enemy cosido á súa bomber. A segunda foi García MC camiñando polos arredores do centro comercial do meu barrio con ese balanceo case tan imposible como característico e cunha chaqueta semellante que no seu costado levaba tamén cosida a diana amarela emblema do grupo neoyorkino. A potencia desas dúas imaxes, a forma en que as mesmas podían vertebrar tres realidades tan diferentes e tan paralelas como a galega a vasca e dos afroamericanos, a potencia simbólica desa diana e polo tanto do grupo fixome reaccionar con rapidez. Tiña que estar alí como fose.
Ante a primeira incredulidade de que fosen actuar nunha tienda de discos un luns as seis da tarde e tras superar certas dificultades técnicas soubemos que a única forma de conseguir invitacións era reservar o seu novo disco na tenda. Feito. Ás seis estariamos alí para recoller as pulseiras e tomar unha cervexa nas bancadas que se situaban en fronte. Cando volvimos a mirada, a cola daba a volta á rúa. Estabamos a piques de ver a Public Enemy nunha tenda de discos entre intelectuais, hipsters e rapeiros. Aínda que o que predominase fose o primeiro e o segundo nós estabamos a gusto sen saber moi ben cal era o noso papel dentro daquela escena.
Chuck D entrou no escenario con forza, seriamos duascentas persoas aclamando a súa entrada mentres DJ, batería e guitarrista tocaban. Como se dun Jazzman se tratase foi entrando lentamente e introducindo a banda, o público reaccionou especialmente eufórico cando fixo referencia a que o guitarrista que os acompañaría nesta xira viña de formar parte da banda de B.B. King, era como estar diante dun anaco de historia do blues, de historia da música negra en todas as súas formas. Tras del apareceu Flavor Flav para comezar tocando os temas do último disco, Man plans, God Laughs, no que se albisca un son moito máis crú que en calqueira dos anteriores, máis na liña de Run the Jewels, como eles mesmos teñen recoñecido, coa guitarra e a batería levando o peso das cancións, co DJ incorporado ao escenario como un músico máis á mesma altura que o resto e coa voz de Chuck D sobre o conxunto de forma áxil pero non rápida, medindo o equilibrio entre fluidez e intención comunicativa. E é que Public Enemy non era un grupo de hip-hop coma os demais, a razón pola cal nos mesturabamos aquela fauna alí un luns pola tarde é que naqueles anos oitenta nos que Rick Rubin (posiblemente a persoa con máis olfato musical na música pop contemporánea) os descubriu, Public Enemy decidiran regresar á xénese da palabra música, un instrumento para comunicar as ideas. A súa música non pretendía copar as pistas de baile, pretendía ser “a CNN dos negros”.
Frav seguiu despois animándose a tocar o baixo con máis boa intención que eficacia técnica e a tenda tremeu, de arriba abaixo cando tanto el como Chuck D, que non paraba de xogar coa súa gorra e sinalar a diana amarela do grupo como signo de reafirmación remataron Black is back rapeando sobre AC/DC, entrando sobre todas as cancións cunha forza descomunal e enchendo de son o edificio. Así fomos chegando aos clásicos imprescindibles, comezando por He got game, a canción que foi banda sonora do filme de Spike Lee co mesmo título; ou Bring the noise, cun son moito máis próximo ao rap dos oitenta e noventa e que fixo entrar ao publico verdadeiramente en calor para erguer os puños en Fight the power mentres berrabamos o estribillo con forza. Así chegamos á esperadísima Harder than you think que fixo vibrar as estanterías de discos entre os ventos da base e os múltiples solos de batería e guitarra que se foron intercalando ate chegar a un final de concerto máis propio dun grupo de rock, propio desa evolución musical do grupo máis na liña do IV de Cypress Hill ou do supergrupo Transplants onde, como non, andaba enredado Tim Amstrong. Aínda que sabiamos non todo ía rematar aí.
Toda a banda abandonou o escenario deixando só a Flavor Frav como se nos pedise permiso para falar, como se dalgunha forma nos estivese pedindo a palabra, xa sen gafas e co seu enorme reloxo branco colgando do pescozo, comezou a falar da idea do grupo, de como Public Enemy non fora máis que unha excusa para loitar contra o racismo e contra a discriminación de calquera clase mentres o público asentía. Probablemente fosen imaxinacións miñas, pero por un momento crin ver a Malcom X subido a aquel escenario. Comezou o discurso de forma pausada e todas acabamos erguendo o noso dedo corazón para gritar “Fuck racism” e o noso puño co brazo erguido para berrar ao unísono “Unity”, tres veces e con forza tamén “Peace” para rematar mentres aplaudiamos e berrabamos só, situado estático no centro do escenario. Naquel momento volvín a lembrar a Muguruza e a García MC co seu balanceo sobre o meu barrio e comprendín que dalgunha forma aquilo que dician Ataque Escampe nos seus Violentos anos dez era moito máis que unha metáfora, que un europeo do sur coma tantos e tantas que naquel momento e horas despois estarían esfregando chans polo salario mínimo, xeracións de avós e avoas, pais e nais, fillos, fillas, netos e netas que tiveron que deixar o país para atopar un traballo eramos negras espirituais que tamén podiamos vernos naquel “Unity”, naquel “Peace” e naquel puño erguido. Precisamente Harder than you think di “Get up! Still a beautiful idea” e son tempos de loitar polas ideas bonitas, de erguerse, de loitar e de regresar.
Un minutiño dos Public Enemy no concerto
TEXTO, FOTOS e VÍDEO: Brais Arroutado Pangalaico
{fcomments}